De laatste woorden meelezen

Sommige momenten zijn uniek en daar wil je geen woord van missen. Neem een begrafenis of crematie. Zulke bijeenkomsten zijn intens verdrietig, maar het is het enorm verbindend en troostend om te luisteren naar alle mooie toespraken en herinneringen die er over de overleden dierbare worden uitgesproken. Nog één keer kom je samen bij elkaar en wissel je onvergetelijke en persoonlijke verhalen uit. Ik moet er niet aan denken om dat te moeten missen. Daarom zette ik bij de begrafenis van mijn oom een schrijftolk in. Zo kon ik de laatste mooie woorden over hem, allemaal meelezen.

Toespraken vooraf

Ik zeg er eerlijk bij, ik had van tevoren wat twijfels over het inzetten van een schrijftolk bij de crematie. Want je wilt niemand ’tot last’ zijn en al helemaal niet bij een gelegenheid als deze. Het inzetten van een schrijftolk vraagt wat regelwerk vooraf. Het liefst ontvangt een schrijftolk vooraf al de teksten van de toespraken ter voorbereiding. En het is ook prettig als de schrijftolk een plek heeft om te zitten en te typen. Dat moet je dan wel even regelen met de uitvaartondernemer en mensen achter hun broek zitten voor de tekst. Maar je hebt het hier natuurlijk niet over de tekst voor een Sinterklaasrijm of een stukje cursusinhoud. Gelukkig begreep mijn schrijftolk dat ik liever niet mensen onder druk wilde zetten om de tekst aan te leveren. We spraken met elkaar af dat ze dit ter plekke zou schrijftolken en dat de uitvaartondernemer haar in elk geval wel het programma zou sturen ter voorbereiding.

Het voordeel van een livestream

Tegenwoordig zijn veel uitvaartdiensten ook per livestream te volgen en mijn schrijftolk stelde daarom voor dat zij vanaf thuis de dienst zou volgen en de tolktekst naar mij zou streamen via Text on tap. Dat kwam goed uit, want op die manier konden ook mijn moeder, zus en andere oom – die net als ik slechthorend zijn, vanaf hun mobiel de tolktekst meelezen. Dit is niet alleen een geweldige ontwikkeling, maar ook een prettige optie voor uitvaartdiensten. Omdat er enerzijds nog wat beperkingen zijn in het aantal personen dat aanwezig mag zijn. Anderzijds vond ik het persoonlijk ook een fijn idee dat de andere aanwezigen daardoor niet afgeleid zouden worden door het getyp van de schrijftolk. Want het tikken op het toetsenbord is uiteindelijk toch een aanwezig geluid en ik was bang dat dit storend zou zijn tijdens de toespraken.

Ringleiding

Toen we bij het crematorium aankwamen, bleek er geen ringleiding te zijn. Ik maak graag gebruik van ringleiding waarmee ik het geluid direct ontvang op mijn cochleair implantaat (CI). Dat vind ik erg prettig en als het goed werkt, kan ik vrijwel alles verstaan. Ik had in eerste instantie dan ook bijna getwijfeld om een schrijftolk in te zetten, omdat ik ervan uitging dat een crematorium wel over ringleiding zou beschikken. Maar dit bleek dus niet het geval.

Bij de eerste sprekers werd het meteen duidelijk dat ik dit niet had kunnen verstaan zonder ringleiding. Het geluid galmde door de enorme ruimte. Met gepaste blijdschap kon ik mijn telefoon openen en de tekst meelezen op mijn telefoon. De schrijftolk had aangegeven dat het met wat vertraging zou binnenkomen, maar dat leek me ook niet meer dan logisch gezien de situatie met het tolken via een livestream. Mijn moeder en oom tikten me in eerste instantie wel wat ongeduldig aan met de vraag waarom ons scherm zwart bleef, maar al snel kwamen daar de eerste woorden in beeld…

Mooie woorden in beeld

Ik kan niet uitleggen hoe blij ik was om alles te kunnen meelezen. Ik heb gelachen om heel grappige anekdotes over mijn oom die ik nog niet eerder had gehoord en werd heel emotioneel van de lieve woorden van mijn nichtjes. Het maakte bijna nog meer impact om de woorden zo in tekst te zien voorbijkomen. En wat ik ook heel bijzonder vond, is dat de schrijftolk alle songteksten van de liedjes had opgezocht. Zo kregen we ook nog de pakkende en toepasselijke teksten van de uitgekozen nummers helemaal mee. Een nummer raakte me intens: Daddy van Coldplay.

Frances (38) is tolkgebruiker en draagt een cochleair implantaat (CI)