Wat doet een tolk?

Voor alle vormen van communicatie kun je een tolk inzetten. Er zijn verschillende soorten tolken:

Gebarentolk

Een tolk Nederlandse Gebarentaal of gebarentolk verzorgt de communicatie tussen dove/slechthorende/doofblinde mensen en horende mensen. De tolk vertaalt gebarentaal naar gesproken taal en omgekeerd.

Een tolk gebarentaal werkt overal waar communicatie nodig is. Dit zijn uiteenlopende situaties, van een doktersbezoek of een kerkdienst tot een (inter)nationaal congres.

Schrijftolk

Een schrijftolk verzorgt de communicatie tussen dove/slechthorende mensen en horende mensen. De schrijftolk doet dit niet in gebarentaal, maar in geschreven taal. Alles wat in een gesprek tussen dove en horende mensen wordt gezegd, typt de schrijftolk op een speciaal toetsenbord.

Dit toetsenbord is verbonden aan een laptop, tablet of een groot scherm (via een beamer). Daarop verschijnt de getypte tekst. Een dove of slechthorende persoon kan op het scherm alles lezen wat er gezegd wordt, en ook door wie het gezegd wordt. Ook geluiden worden door de schrijftolk omschreven, bijvoorbeeld als er ergens een telefoon piept of iemand niest.

Combitolk

Een combitolk is zowel tolk Nederlandse Gebarentaal als schrijftolk. Een combitolk kan deze vaardigheden ook combineren in één situatie. Zo kan een tolk bijvoorbeeld schrijftolken tijdens een hoorcollege en tolken in gebarentaal tijdens de pauze.

Tolk voor doofblinden

Voor doofblinde mensen zijn er verschillende tolkmethodes, zoals vierhandengebaren en vingerspellen-in-de-hand. Voor doofblinde mensen die nog wel beperkt kunnen zien en/of horen, zijn er methodes als: tolken met een duidelijk mondbeeld (spraakafzien of ‘liplezen’), gebaren in een kleine gebarenruimte, vingerspellen in de lucht, en schrijftolken (met grote letters).

Doventolk of dove tolk?

Veel horende mensen gebruiken de term ‘doventolk’. Deze term is onjuist. We spreken altijd van een gebarentolk of schrijftolk.

Wat wel bestaat is een dove tolk, ook wel relaytolk of schakeltolk genoemd. Dit is een dove gebarentolk, die samenwerkt met een horende gebarentolk. Deze manier van tolken wordt vooral ingezet als dove mensen geen gebaren hebben geleerd, een taalachterstand hebben of uit het buitenland komen (en dus een andere gebarentaal spreken). De horende gebarentolk vertaalt gesproken Nederlands naar Nederlandse Gebarentaal voor de dove tolk. Die vertaalt daarna de gebarentaal naar eenvoudige, begrijpelijke gebaren voor de klant.